SEYYAHLARIN İZİNDE ALİAĞA VE ÇEVRESİ 17-20. YÜZYIL

ALİAĞA KENT KİTAPLIĞI’NIN 8.YAYINI “SEYYAHLARIN İZİNDE ALİAĞA VE ÇEVRESİ 17-20. YÜZYIL”

Aliağa’nın 8 bin 500 yıllık uygarlık birikimini, kültürünü, coğrafik yapısını, arkeolojisini ve balıkçı kasabasından dev bir sanayi kentine hızla dönüşümünü kültür yayınları ile gelecek nesillere ulaştırmayı amaç edinen Aliağa Belediyesi, bu kapsamdaki çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.

Tisna, Myrina ve Gryneion ile Aiol kentlerinin en büyüğü ve en önemlisi olan Kyme’ye ev sahipliği yapan Aliağa’nın zengin tarihini gün yüzüne çıkartmak isteyen Aliağa Belediyesi, son beş yıldır tarih ve arkeoloji alanındaki akademik çalışmalara büyük destek veriyor. Akademik alanda yapılan çalışmalar, akademisyenler tarafından ortaya çıkarılan on binlerce gravür, resim, harita, fotoğraf gibi tarihi belge niteliğindeki bilgiler derlenerek “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında eşsiz bir arşiv oluşturuldu.

Kurulduğu 1952 yılından bugüne kültür alanında özellikle son beş yılda yaptığı akademik araştırmalar ile dev bir kültür hamlesi başlatan Aliağa Belediyesi, Aliağa hakkında bugüne kadar yapılmış birçok araştırmayı, tarihsel belge niteliğindeki yüzlerce yerli ve yabancı belgeyi “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında yayımladığı kitaplarda derliyor.

“Aliağa Kent Kitaplığı” Aliağa Belediyesi basın danışmanlığı koordinesi altında basın bürosu tarafından 19 kitap olarak projelendirildi. Yunan, Alman, Macar, Avusturya, Bulgaristan, İngiliz, İtalyan, ABD Boston ve İngiltere British Müzesinde yer alan Aliağa ile ilgili kaynaklar bir araya getirildi ve bir kısmı konunun uzmanları tarafından Türkçeye çevrildi. 

2020’DE 9 KİTAP DAHA GELİYOR
Aliağa Kent Kitaplığı’nın 19 kitap olacak şekilde derleme çalışmaları sonlandırılırken, çocuk kitabı haricinde, 10 kitap basılarak okuyucu ile buluşturuldu. 4 kitap baskı aşamasında 5 kitabın ise yazımı devam ediyor.

ÜCRETSİZ OLARAK HEDİYE EDİLİYOR
“Aliağa Kent Kitaplığı”ndaki eserler okurlara, tarih severlere ve tüm akademi bilim dünyasına ücretsiz olarak hediye ediliyor. Vatandaşlar kitaplara Aliağa Belediyesi Hilal Masa’dan, Aliağa Gençlik Merkezi’nde bulunan Nadir Nadi Kütüphanesi’nden, belediye dış hizmet birimlerinden ve muhtarlıklardan ücretsiz edinebiliyor.

Aliağa Belediyesi, “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında yayımladığı 120 sayfalık “Aliağa’nın Antik Kentleri”, 432 sayfalık ‘Aliağa Çevresi ile Birlikte, Güzelhisar’, 320 sayfalık “Myrina ve Gryneion Arkeolojik Yüzey Araştırmaları, Belgeler ve Yeni Araştırmalar, 1.Cilt”, 600 sayfalık “İlk Çağ’dan 21. Yüzyıla Aliağa Tarihi”, 400 sayfalık ‘Arkeoloji, Tarih, Coğrafya, Turizm ve Kültürüyle Geçmişten Günümüze 1.Aliağa Sempozyumu’, 446 sayfalık “Myrina ve Gryneion, Arkeolojik Yüzey Araştırmaları, Son Araştırmalar ve Disiplinler Arası Çalışmalar, 2.Cilt”, 215 sayfalık “Tapu Tahrir Defterlerine Göre 16. Yüzyılda Güzelhisar”, 247 sayfalık “Seyyahların İzinde Aliağa ve Çevresi 17-20. Yüzyıl”, 200 sayfalık “Aliağa ve Çevresindeki Antik Kentler, Kyme, Myrina, Gryneion, Tisna, Elaia, Aigai, Larisa”, 120 sayfalık “Aliağa Coğrafya Atlası” ile serinin ilk çocuk kitabı 80 sayfalık “Aliağa ve Çevresinde Oynanan Geçmişten Günümüze Çocuk Oyunları” okurlarla buluşturdu.

3 BİN 180 SAYFALIK DEV KÜLTÜR SETİ
Toplam 3 bin 180 sayfadan oluşan ve baskıları hızla tükenen kitapları edinemeyen okurlar başucu niteliğindeki kitapların pdf formatlarına http://www.aliaga.bel.tr/projeler-kategori/kent-kitapligi-projesi/ linkini tıklayarak ulaşabiliyor. Vatandaşlar kitapların pdf formatlarını mobil cihazlarına indirebildiği gibi görme engelli vatandaşlar da kendileri için oluşturulmuş sesli kitap uygulaması sayesinde kitaplardan yararlanıyor. Ayrıca, Aliağa Belediyesi tarih severler için tüm kitapları pdf formatlarında CD ve Mini DVD olarak da vatandaşlarına sunuyor.

ALİAĞA KENT KİTAPLIĞI’NIN 8.YAYINI “SEYYAHLARIN İZİNDE ALİAĞA VE ÇEVRESİ 17-20. YÜZYIL”
Aliağa Kent Kitaplığı’nın 8.yayını “Seyyahların İzinde Aliağa ve Çevresi 17-20. Yüzyıl” oldu. Seyyahlar, seyahatnameler, haritacılık gibi alanlarda Türkiye çapında uzmanlığıyla bilinen araştırmacı- yazar İlhan Pınar'ın 1 yıllık çabaları sonunda ortaya çıkan eser 247 sayfadan oluşuyor. 2019 yılının şubat ayında okurlarla buluşan eserin dağıtımı Aliağa Belediyesi tarafından ücretsiz olarak gerçekleştirildi.

Önsöz / İlhan Pınar
Kentlerin varlığı ve sürekliliği bulundukları coğrafik konumla yakından hatta doğrudan ilintilidir. Tarih içinde kentlerin genellikle bir su kenarına kurulduğunu biliyoruz. Çünkü su yaşamın kaynağıdır. Bu durum Batı Anadolu için de geçerlidir. Batı Anadolu kıyılarında kurulan kentler de genel olarak
akarsu kenarlarına ve deniz kıyısına kurulmuştur.

Kentin bir akarsuyun kenarına kurulması yaşamın kaynağı sudan dolayı bir gereklilik olduğu kadar sürdürülebilir olması için de bir o kadar zorluk anlamına gelmektedir. Bunun örneklerine Batı Anadolu’da sıklıkla rastlıyoruz. Milet ve Efes gibi kentler bunun için en iyi örneklerdir. Büyük Menderes’in Milet’i, Küçük Menderes’in de Efes’i taşıdıkları alüvyonlarla nasıl deniz
kıyısından uzaklaştırdığını biliyoruz.

Aliağa ve çevresi de antik kent kalıntısı bakımından oldukça zengindir. İlçe sınırları içinde ve yakın çevresinde Aigai, Elaea, Gryneion, Myrina, Tisna ve Kyme gibi tarih içinde önemli rol oynamış kentler bulunmaktadır. Ancak bu kentlere dair bilgilerimiz oldukça sınırlıdır. Genelde Anadolu kentleri için Batı Avrupa’da üretilen bilgilerin ve önemli bir kaynakçanın olduğunu biliyoruz. Gerek seyahatnameler gerekse monografiler ve süreli yayınlarda yapılan araştırma yazıları bu konuda önemli ve öncü kaynaklardır. 17. Yüzyıl’dan başlayarak Batı Avrupa’da Anadolu yerleşimleri için üretilen bu bilgi kaynakları üzerinde yeteri kadar çalışma yapmadığımız açık bir gerçektir. Bu bilgi
kaynağı dönemlerinde yaşayan kentler için olduğu gibi artık tarih sahnesinden çekilmiş kentler için de en azından yüzey bilgileri ve üretilen harita ve çizimleri açısından değerlidir.

Oysa üretilen her türlü yazılı ve görsel bilgi o yerleşimin belleğini oluşturmaktadır; tarih içindeki yeri ve konumu, kalıntıları, bıraktıkları, ürettikleri ve yaşanmışlıklarıyla….

Aliağa ve çevresi bağlamında bu kitap üretilirken de yukarıdaki kaygı ve düşünceler içinde düşünülmüş ve çalışılmıştır. Her ne kadar Aliağa olarak bir yerleşim yeri geç bir dönemde ortaya çıkmış olsa da, coğrafyanın barındırdığı kent kalıntıları Aliağa’nın belleğini oluşturmaktadır. Dolayısıyla 19. Yüzyıl ikinci yarısından itibaren Pergamon kazılarının başlamasıyla bölgeye duyulan bilimsel merak Aliağa ve çevresi için de bilgi üretilmesini sağlamış ve böylece ortaya devasa bir literatür çıkmıştır. Pergamon kazıları öncesi bölgeden geçen seyyahların aktardığı bilgiler her ne kadar zayıf olsa da –çünkü bölgede Güzelhisar dışında uğranılacak önemli bir yerleşim mevcut değildir– hiç bilgi
olmamasından iyidir, denebilecek düzeydedir.

Pergamon kazılarıyla birlikte Almanlar ve bu rekabet içinde Aristides Baltazzi’nin de öncülüğüyle Fransızlar bölgeye ilgi göstermeye başlamışlar; kazı çalışmaları (Salomon Reinach-Edmond François Paul Pottier, Myrina nekropol kazıları), yüzey araştırmaları, yerleşim yerleri hakkında bilgi üretimi, plan ve harita çalışmaları yapmışlardır. Bu çalışmalar sırasında bölgenin coğrafyasına, yerleşim yerlerine ve insanlarına dair önemli bilgiler biriktirilmiştir.

Bu kitapla birlikte özellikle 19. Yüzyıl’da –kısmen daha öncesinde de– Aliağa ve yakın çevresiyle ilgili üretilmiş bilgiler bir araya derlenmiş ve meraklısına sunulmuş olacaktır.

Böyle bir kaynak kitabın ortaya çıkmasında iradesini ortaya koyan Aliağa Belediye Başkanı Sayın Serkan Acar'a, William M. Ramsay’in metnini İngilizce’den çeviren Sayın Tülay Demir’e ve Grekçe kitabelerin okunmasında ve Türkçeleştirilmesinde her zaman olduğu gibi yardımlarını esirgemeyen,
E.Ü. Edebiyat Fakültesi Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü Eski Yunan Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı öğretim üyesi Sayın Prof. Dr. Cumhur Tanrıver’e teşekkür ediyorum.

İÇİNDEKİLER;
SEYYAHLARIN İZİNDE ALİAĞA VE ÇEVRESİ 17-20. YÜZYIL adlı eserin içeri şu bölümlerden oluşuyor;

Seyyahların İzinde Aliağa ve Çevresi
Giriş
Anconalı Kyriakos
Evliya Çelebi
Charles Robert Cockerell
Petr Aleksandrovich Chikhachev (Çiyaçev)
Choiseul-Gouffier, Marie-Gabriel-Florent-Auguste de
Dallaway, James
Chateaubriand, François-René de
Turner, William
Richter, Otto Friedrich von
Arundell, Francis Vyvyan Jago
Macfarlane, Charles
Prokesch von Osten, Baron Anton
Texier, Félix Marie Charles
Pullan, Richard Popplewell

2. Bölüm
19. Yüzyıl’da Aliağa ve Çevresi Araştırmaları
Giriş
Ramsay, Sir William Mitchell
Sayce, Archibald Henry
Schuchhardt, Carl
Diest, Walther von
Bohn, Richard
Philippson, Alfred

3. Bölüm
Tarih İçinde Haritalarla Aliağa ve Çevresi
Giriş
Tarih Sırasıyla Haritalar

// EGE BASIN GRUBU

GAZETELERİMİZ

GÜNAYDIN EGE GAZETESİ     www.gunaydinege.net

BAKIRÇAY GAZETESİ         www.bakircay.com

EGE HÂKİMİYET GAZETESİ    www.egehakimiyet.com

FOTO HABER GAZETESİ         www.fotohaber.com.tr

VAZİYET GAZETESİ            www.yenivaziyet.com

YENİ VİZYON GAZETESİ         www.yenivizyon.net

ARASTA GAZETESİ            www.arastahaber.com

ALİAĞASPOR GAZETESİ        www.aliagaspor.com     

SAZAN MİZAH GAZETESİ       www.yenisazan.com

İNTERNET SİTELERİ İÇİN TIKLAYINIZ

ALİAĞA HABER           www.aliagahaber.com

ARASTA HABER           www.arastahaber.com

YENİ SAZAN               www.yenisazan.com

YENİ VAZİYET              www.yenivaziyet.com

YENİVİZYON              www.yenivizyon.net

ALİAĞA TARİHİ           www.aliagatarihi.com

GÜNAYDIN ALİAĞA         www.gunaydinaliaga.com

ALİAĞASPOR              www.aliagasport.com

ALİAĞAMIZ                www.aliagamiz.com

BAKIRÇAY                  www.bakircay.com

EGE HÂKİMİYET             www.egehakimiyet.com

GÜNAYDIN İZMİR             www.gunaydinizmir.com

AZİZ İZMİR                  www.azizizmir.com

EGE RAPOR                 www.egerapor.com

EGE İLAN                    www.egeilan.net

EGE İHALE                  www.egeihale.com

ALFA TİVİ                  www.alfativi.com

EGE VİDEO                www.egevideo.com

EGEPLAY                 www.egeplay.com